Anksiyete Bozukluklarına Genel Bakış
Anksiyete (kaygı) bozuklukları, günlük yaşamı belirgin şekilde etkileyen, yineleyici kaygı, bedensel uyarılma ve kaçınma davranışlarıyla seyreden ruhsal hastalıklardır. Kadıköy–Suadiye bölgesinde hizmet veren Uzman Dr. Turan Çetin ve ekibi, panik bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi durumlarda kanıta dayalı tanı-tedavi yaklaşımları uygular.
Panik Bozukluğu: Ani ve Şiddetli Kaygı Atakları
Panik bozukluğu; beklenmedik panik atakları, beklenti anksiyetesi ve agorafobik kaçınma ile karakterizedir. Ataklarda çarpıntı, nefes darlığı, göğüs ağrısı, terleme, baş dönmesi, “kontrolü kaybedeceğim/öleceğim” düşünceleri görülebilir. Ataklar genellikle 2–10 dakika içinde doruk yapar ve 10–30 dakika sürer.
Sık Görülen Belirtiler
- Çarpıntı, nefes darlığı, göğüste sıkışma
- Terleme, titreme, baş dönmesi
- Boğulma ya da ölüm korkusu
- Kontrolü kaybetme, delirme korkusu
- Uykuda başlayabilen “gece panik atakları”
Neden Önemli?
Beklenmedik ataklar, acil servis başvurularına, işlevsellikte azalmaya ve kaçınma davranışlarına yol açabilir. Agorafobinin eşlik ettiği olgularda gidiş daha zorlu olabilir.
Tedavi – Suadiye’de BDT ve İlaç Kombinasyonu
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ile yeni kuşak antidepresanların birlikte planlanması, hızlı ve kalıcı sonuçlar sağlar. Kadıköy Suadiye Psikiyatri Kliniğinde kişiye özgü panik atağı yönetimi, solunum/beden duyumlarıyla başa çıkma eğitimleri ve nüks önleme protokolleri uygulanır.
Sosyal Anksiyete Bozukluğu (Sosyal Fobi)
Sosyal ortamlarda olumsuz değerlendirilme korkusu, yoğun utanç, yüz kızarması, ses titremesi ve kaçınma ile seyreder. Toplum önünde konuşma, başkalarının yanında yemek yeme, otoriteyle iletişim gibi durumlar tetikleyicidir.
Bilişsel Özellikler
- “Herkes beni yargılayacak”, “aptal görüneceğim” düşünceleri
- Kendine odaklı dikkat ve bedensel belirtileri abartılı algılama
- Kendini gerçekleştiren kehanet döngüsü: kaygı → performans düşüşü → daha fazla kaygı
Tedavi – Kadıköy’de Kanıta Dayalı Yaklaşım
Bilişsel yeniden yapılandırma, maruz bırakma ve performans odaklı beceri çalışmaları SAB’de birinci basamaktır. Gerekli olgularda ilaç tedavisi eklenir. Uzman Dr. Turan Çetin ile tedavi, sosyal ve mesleki işlevselliğinizi hedefler.
Obsesif-Kompulsif Bozukluk (OKB)
OKB; obsesyonlar (istemsiz, yineleyici, rahatsız edici düşünce/imge/itki) ve kompulsiyonlar (anksiyeteyi azaltmak için yapılan törensel davranışlar ya da zihinsel ritüeller) ile seyreder.
Yaygın Temalar
- Bulaşma/kirlenme ve aşırı yıkama/temizleme
- Kontrol etme (kapı-ütü-ocak)
- Simetri-düzen, sayma yinelemeleri
- Biriktirme (atamama)
- Saldırganlık, cinsel ya da dinsel içerikli obsesyonlar
Gidiş ve Etki
Belirtiler zaman alıcıdır (günde >1 saat), akademik/işlevsel performansı belirgin düşürür. Gebelik-doğum sonrası alevlenmeler görülebilir.
Tedavi – Suadiye’de ERP ve İlaç
Maruz Bırakma ve Tepki Önleme (ERP), OKB’de altın standarttır. SSRI’lar çoğu zaman OKB için gerekli dozlarda kullanılır. Kadıköy Suadiye Psikiyatri Kliniğinde işlevselliği geri kazandırmaya odaklı, ölçülebilir hedeflerle izlem yapılır.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
TSSB; kaza, afet, saldırı, istismar gibi yaşamı tehdit eden olaylar sonrası gelişebilir. Girici anılar/kabuslar, kaçınma, negatif biliş-duygudurum değişiklikleri ve aşırı uyarılmışlık çekirdek kümeleridir.
Risk Etkenleri
- Travmanın şiddeti/süreğenliği, insan eliyle oluşu
- Ön-eş tanılar, çocukluk travmaları
- Yetersiz sosyal destek, sosyoekonomik güçlükler
- Kadın cinsiyet (görece daha yüksek risk)
Tedavi – Travma Odaklı Protokoller
Travma odaklı BDT, EMDR, uyku ve uyarılma düzenlemesi ile farmakoterapi, TSSB tedavisinin temelidir. Uzman Dr. Turan Çetin travma sonrası iyileşmede aşamalı ve güvenli bir plan uygular.
Kadıköy Suadiye’de Değerlendirme ve Randevu
Anksiyete spektrumu bozukluklarında erken başvuru, tedavi süresini kısaltır ve nüks riskini azaltır. Kadıköy Suadiye Psikiyatri Kliniği – Uzman Dr. Turan Çetin’de ilk görüşmede ayrıntılı psikiyatrik değerlendirme, gerekirse psikometrik ölçekler ve kişiye özgü terapi/ilaç planı yapılır.